DİĞER KAVRAMLAR
İhtilal : Var olan düzenin bir toplum tarafından baskı ve şiddete dayalı bir şekilde ileriye dönük olarak değiştirilmesidir. Türkiye’deki tek örneği Kurtuluş Savaşıdır. Bu savaş bağımsızlık mücadelesi olduğu gibi var olan düzene karşı bir ihtilaldir.
İrtica : İhtilalin geriye dönüş şekli. Var olan düzenin bir toplum tarafından baskı ve şiddete dayalı bir şekilde geriye dönük olarak değiştirilmesidir. İhtilal yapılarak getirilen düzenden bir önceki düzene dönme isteğidir. Türkiye’de; 31 Mart Olayı, Şeyh Sait İsyanı, Menemen Olayı en büyük irticai olaylardır.
Darbe : Otorite boşluğu olması halinde var olan düzenin devletin eli ve emri altındaki bir grup tarafından baskı ve şiddetle değiştirilmesidir. Türkiye’ de 60-70-80 darbeleri ve 96’ da oluşan olaylar sonucunda 97’ de post modern darbe denen 28 Şubat süreci birer darbedir. Babı Ali İsyanı’ da bir darbedir.
Islahat : Var olan toplum kurumlarının düzenlenmesidir.
İnkılap : Var olan toplum kurumlarının kapatılarak yeni kurumların açılmasıdır. İnkılâbın ön aşaması ihtilal’ dir. İhtilal sonucunda inkılâplar oluşur.
Evrim : Toplum kurumlarının zaman içinde kendiliğinden değişmesidir. Toplumların evrimleşmesi.
Reform : Var olan toplum kurallarının düzenlenmesi
FİİLEN YOK OLMA :
Bir ülkenin topraklarının işgal edilmesi durumudur. Irak örnektir. Osmanlı’ da; Mondros’ ta ilk kez fiillen yok oldu, 16 Mart 1920 İstanbul’ un işgali ve Serv’ den sonra fiilen yok oldu.
HUKUKEN YOK OLMA :
Bir ülkenin egemenlik birimlerinin ( Bayrağı, Başkenti, Parası ve yöneticisi ) ortadan kaldırılmasıdır. Osmanlı 1 Kasım 1920’ de Hukuken sona erdi.
ULUSAL EGEMENLİK : İçte verilen mücadele. Örneğin TBMM’ nin açılması.
ULUSAL BAĞIMSIZLIK : Dışa karşı verilen mücadele. Örneğin Kurtuluş Savaşı.
alıntı
