DIŞ NEDENLER
1- Avrupa’da Karadeniz ve Akdeniz kıyılarına yayılan imparatorluk genişledikçe kuvvetli düşmanlar karşısında kaldı.
Avrupa siyasi ve fikri bakımdan büyük gelişmeler sağlamış Ortaçağ derebeylikleri yıkılarak yerine güçlü büyük krallıklar kurulmuştur. Rönesans, Reform yeni ufuklar açmış, yeni buluşlar ve Coğrafi keşifler Avrupa’yı maddi ve manevi alanda yükseltmişti. Osmanlı imparatorluğu bu yeniliklere yabancı kalmıştı.
Örneğin 17. yy’Avrupa’daki ordularda büyük teknik ve lojistik gelişmeler Osmanlılar tarafından geç ve etkisiz bir şekilde izlendi.
2- Fransız İhtilalinin getirdiği liberalizm, milli egemenlik prensipleri özgürlük, eşitlik fikirleri ve milliyetçilik akımı Osmanlı imparatorluğunda özellikle yabancı uyrukların siyasi bağımsızlıklarını kazanmalarını sağlamıştı. İmparatorluğa karşı olan devletlerin karşılıklı rekabetleri sebebiyle imparatorluk 1.Dünya Savaşının sonuna kadar dayanabilmiştir.
3-Rusya’nın emperyalist politikaları Osmanlı İmparatorluğu’nun çöküş ve dağılış nedenlerinden en önemlisi olmuştur. Boğazları ele geçirmeye çalışan çarlar sürekli savaşlarla ıslahatlara darbe vurmaya çalışmışlardır. Büyük Petro’ya kadar boğazları ele geçirme istekleri dini idi. Büyük Petro’dan sonra asıl emperyalist gaye öne çıkmıştır. Akdeniz’e inmek asıl gaye olmuştur. Büyük bir kıta devleti olan Rusya’nın genişlemesinde jeopolitik durumunda yeri ve tesiri de vardır. 1853 de Rus çarı Nikola İngiliz elçisi Sir Hamilton Seymaur’a Osmanlı İmparatorluğunun mirasını bölüşmeyi teklif ederek gerçek niyetini şu şekilde açıklamıştır. Bkz. Hazma Eroğlu Türk İnkılap Tarihi S.51
