Mudanya Ateşkes Antlaşması ve önemli maddeleri

MUDANYA ATEŞKES ANTLAŞMASI
(11 EKİM 1922)
Batı Anadolu’dan atılan yunan ordusu daha önce işgal etmiş olduğu doğu Trakya’da büyük katliamlar yapmaya başlamıştır.Bu nedenle Türk ordusu İzmit ve Çanakkale bölgesine doğru harekete geçerek hem işgal altındaki boğazları hem de Doğu Trakya’yı kurtarmak istemiştir.

Bu durum üzerine İngiltere Boğazları savunmak için müttefiklerinden yardım talebinde bulunmuş fakat bu isteği olumsuz karşılanmıştır. Böylece İngiliz Başbakanı Lloyd George’un “Türk düşmanlığı” politikası iflas etmiştir.Bunun üzerine İtilaf devletleri Mustafa kemal Paşaya barış teklifinde bulunmuşlardır.Yaklaşık iki hafta süren ön görüşmeler sonunda Edirne dahil olmak üzere Meriç ırmağına kadar olan Trakya’nın TBMM’ye verilmesi istediğimizin dikkate alınması kaydıyla ateşkes görüşmelerinin başlaması kabul edilmiştir.
Böylece herhangi bir silahlı çatışmaya gerek kalmadan sorunların diplomatik görüşmelerle çözülmesi imkanı ortaya çıkmıştır.
Mudanya ateşkes Antlaşması görüşmeleri 3 ekim 1922’de başlamış ve 11 Ekim 1922De bitmiştir.Görüşmelere İngiliz Fransız İtalyan temsilcileri ile TBMM adına İsmet Paşa katılmıştır.Yunanistan Mudanya’daki konferansa katılma imkanı bulamamış fakat üç gün sonra antlaşmayı onayladığını bildirmiştir.
Mudanya Ateşkes antlaşmasını görüşmelerinde en önemli konular Doğu Trakya’nın TBMM’ye teslim edilmesi İstanbul ve Boğazların durumu olmuştur.
Antlaşmanın Maddeleri:
• Türk ve Yunan orduları arasındaki savaş sona erecektir.
• Yunan ordusu Meriç ırmağına kadar olan Doğu Trakya’yı 15 gün içinde boşaltacaklardır.Yunan ordularından boşalan bölgeye itilaf devletleri birlikleri girecek onlarda en geç bir ay içinde Doğu Trakya’yı Türk ordusuna devredeceklerdir.
• TBMM Trakya’da en çok 8.00 kişiden oluşacak bir jandarma kuvveti bulundurabilecektir.
• İstanbul Boğazlar ve çevresinin yönetimi TBMM’ye bırakılacaktır.ancak itilaf devletleri barış antlaşması imzalanıncaya kadar İstanbul’da bulunacaklardır.
• Barış antlaşması yapılıncaya kadar Türk ordusu İzmit ve Çanakkale arasında belirlenen çizgiyi(Milne Hattını) geçmeyecektir.
Antlaşmanın Önemi:
• Kurtuluş savaşının askeri safhası sona ermiş diplomatik safhası başlamıştır.
• Lozan Barış görüşmelerinin yapılması için çalışmalar başlamıştır.
• Savaş yapmaya gerek kalmadan diplomatik görüşmelerle Edirne Tekirdağ ve Kırklareli Yunan işgalinden kurtarılmıştır.
• İstanbul Boğazlar ve çevresinin de işgalden kurtarılması sağlanmıştır
• Osmanlı Devletinin başkenti olan İstanbul’un TBMM’ye devredileceğinin belirtilmesi İtilaf devletlerinin İstanbul Hükümeti yerine TBMM Hükümetini hukuken kabul ettiğini göstermiştir.Bu nedenle Osmanlı devletinin hukuki varlığı tartışılmaya başlanmıştır.Ancak İtilaf devletlerinin Lozan Konferansına İstanbul Hükümetini de çağırması TBMM’nin saltanat makamı hakkında kesin bir karar vermesini kaçınılmaz hale getirmiştir.