MOSKOVA ANTLAŞMASI ( 16 Mart 1921):
Rusya ile imzalanan bir dostluk antlaşmasıdır.
Rusya’nın sosyalizmi yeni kurulan devlette yaymak istemesi, TBMM’nin emperyalist devletlere karşı mücadele etmesi ve boğazlar bölgesinin güvenliğini sağlamak için TBMM’ye karşılıksız yardım etmiştir.
MADDELERİ:
1) Her iki devlet kendi geleceklerini kendileri tayin edecektir. ( bağımsızlıklarına karşılıklı olarak saygı duymaları)
2) Birinin tanımadığı antlaşmayı diğeri de tanımayacaktır.( Rusya Sevr’i tanımamıştır.)
3) Her iki hükümetten önceki hükümetlerin imzalamış olduğu antlaşmalar geçersiz sayılacaktır.(TBMM Çarlık Rusya’nın, Rusya da Osmanlının yıkıldığını kabul etmiştir.)
4) TBMM’nin imzalamış olduğu antlaşmalar Batum’un( Kafkaslardan Karadeniz’e açılan stratejik bir yer) Gürcistan’a verilmesi koşuluyla Rusya tarafından tanınacaktır.( Rusya, Gümrü ve Afganistan dostluk antlaşmalarını tanıdı)
ð Bu maddenin önemi: Misak-ı Milliden ilk kez ödün verildi.
5) Savaş sırasında her iki hükümet karşılıklı olarak yardımlaşacaktır. ( bu madde sözlü hüküm olarak yer almıştır)
6) Rusya her türlü Kapitülasyonlardan vazgeçecek. (Kapitülasyonlardan vazgeçen ilk devlet)
ÖNEMİ: İlk Kez Avrupalı Büyük bir Devlet TBMM’nin varlığını resmen tanımıştır.
ð Misak-ı Milliden ilk kez ödün verilen antlaşmadır.
