1. DÜNYA SAVAŞI (1914–1918)
Genel Nedenleri
1- Fransız İhtilalinin Sonuçları: Fransız İhtilali ile yayılan düşünceler köklü değişikliklere neden oldu. Milliyetçilik hareketleri ile İtalya ve Almanya kurulmuş Bu iki devletin kurulması siyasi dengeleri bozdu ve 1.Dünya Savaşına neden oldu. 1830 ve 1848 İhtilalleri bu fikirden dolayı çıkmıştır. Milliyetçilik hareketlerin etkisi ile uluslar kendilerini yönetenlere karşı ayaklanmıştır.
2- Sanayi İnkılâbı: Hammadde ve pazar arayışları sömürge devletleri arasındaki rekabeti artırmıştır. Bundan dolayı devletler silahlanma yarışına girmiş, çıkar çatışmaları da bloklaşmalara neden olmuştur.
Özel Nedenler
1- Almanya, sanayisi için maden kömürü olan Fransa toprağı Alsas-Loren’i işgal etmesi, Donanmasıyla İngiltere’nin sömürgelerini tehdit etmesi, Avusturya Macaristan, Bulgaristan ve Osmanlıyı pazar olarak görmesi, Balkanlarda Panslavizm’i yaymaya çalışan Rusya’ya karşı mevcut durumun devamını savunması
2- İtalya’nın Akdeniz’de güçlü olmaya çalışması ve Almanya’nın İtalya’yı desteklemesi,
3- Avusturya Macaristan Rusya’nın Panslavizm’i politikasına karşı güvenliğini sağlamaya çalışması ve Sırbistan’ı ortadan kaldırmayı planlaması, İtalya ile Dalmaçya Kıyıları Sorununun çıkması, Almanya’ya yakınlaşması,
4- İngiltere, büyük sömürgelere ve donanmaya sahipti. Bu üstünlüğünü Almanya’nın tehdit etmesi ve Almanya’ya karşı her girişime destek vermesi,
5- Fransa, Almanya’dan Alsas Loren’i almak istemesi ve İngiltere ile Almanya için işbirliği yapması,
6- Rusya, Balkanlarda Panslavizm’i yayarak etkinliğini artırmak istemesine karşı Avusturya-Macaristan ve Almanya’nın da etkinliğini artırmak istemesi, Boğazlara hâkim olarak sıcak denizlere inmek istemesi,
7- Bulgaristan, 2. Balkan savaşında verdiği toprakları almak için Almanya ile yakınlaşması,
8- Osmanlının, kaybedilen yerlerin geri almak için Almanya ile işbirliği yapması,
İttifak Devletleri: Almanya, Avusturya-Macaristan, İtalya
İtilaf Devletleri: İngiltere, Fransa, Rusya
NOT: 1. Dünya Savaşı başladıktan sonra Osmanlı ve Bulgaristan da İttifak devletlerine katılmıştır. İtalya, Sırbistan, Japonya, Romanya, ABD ve Yunanistan İtilaf Devletlerine katılmıştır.
NOT: 1914’de Avusturya-Macaristan veliahtı ve eşini bir Sırplı öldürmesi sonucu Avusturya Sırbistan’a savaş açtı. Rusya ve Fransa Sırbistan’ı destekleyince Almanya da Avusturya’nın yanında yer aldı. Almanya’nın Belçika’ya savaş açması ile İngiltere Belçika’nın yanında yer alarak savaş denizlere yayıldı. Japonya Uzakdoğu’daki Alman sömürgelerini ele geçirdi ve en kısa sürede amacına ulaşan devlet oldu.
