Fransız İhtilali(1789)
Fransa ihtilal öncesi mutlakıyet ile yönetiliyordu. Eşitsiziğe dayanan bir toplumsal yapı vardı. Aydınlanmacı düşünürlerin özgürlük, demokrasi, eşitlik, milliyetçilik, insan haklarına dair görüşleri Fransa halkını etkilemiştir. Fransız ihtilali halk kitlelerinin krala ve uygulamalara karşı çıkması ve Jan Jak Russo, Monteskiyo, Volter ve Didero gibi aydınların halkı etkilemesiyle meydana geldi. Sonuç olarak monarşi yıkılmış yerine cumhuriyet ilan edilmiştir.
Sonuçları
Mutlak monarşi yıkılarak, egemenliğin halka ait olduğu kabul edildi
Milliyetçilik, eşitlik, özgürlük, adalet benzeri demokrasi ilkeleri dünyaya yayıldı.
Milliyetçilik düşüncesinin yayılmasıyla imparatorluklar dağılma sürecine girdi.
Laik devlet ve laik hukuk anlayışı ortaya çıktı.
Yeni çağın sonu yakın çağın başlangıcı oldu.
Fransız ihtilalinin yaydığı fikirlere karşı ; Avusturya, Prusya, İngiltere ve Rusya Fransaya savaş açtılar. Savaşlar Napolyonun yenilgisiyle sonuçlandı ve 1815 Viyana Kongresi ile Avrupanın politik hali tertip edildi. Avrupanın geleceği açıklandı. Fakat her şeye rağmen Fransız ihtilalinin yaydığı fikirler durdurulamadı. Bu da ihtilalin evrensel olduğunu gösterir.
İhtilal nedir? Bir ülkenin siyasal sosyal ve ekonomik yapısını ve yönetim düzenini halk kitleleri tarafından kuvvet kullanılmasıyla değiştirilmesidir.
Fransız İhtilalinin Osmanlıya Olumlu Etkileri
Tanzimat fermanı yayınlanmıştır
Azınlıklara haklar tanınmıştır
Hukukun üstünlüğü gündeme gelmiştir
Eşitlik ve hürriyet kavramları konuşulmaya başlanmıştır
Kanuni esasi ilan edilmiştir.
Meşrutiyet dönemleri yaşanmıştır
Kısaca Osmanlı devletinin demokratik sürece girmesini sağlamıştır.
Fransız İhtilalının Osmanlıya Olumsuz Etkileri
Saltanat rejimi eleştirilmeye başlanmıştır
Osmanlı devleti çok uluslu olduğu milliyetçilik akımı devletin bütünlüğünü tehdit etmiştir.
Hürriyet ve eşitlik propagandaları maksadını aşarak çeşitli suikastların yapılmasına sebep olmuştur.
19.yüzyıldan sonra iç isyanlar, azınlık isyanları sonucunda devlet parçalanmıştır.
Kısaca Osmanlı devleti gibi çok uluslu devletlerin sonunu getiren Fransız ihtilali olmuştur.
Kaynak: Alper Hoca
