İTALYA – AVRUPA DEVLETLERİ İLİŞKİLERİ VE GİZLİ ANTLAŞMALAR
İtalya’yı 1911 de Trablusgarp’a karşı harekete geçiren en önemli olay Fas meselesinin alevlenmiş olmasıydı,.İtalya’nın 1900 de Fransa’yla yaptığı gizli anlaşmaya göre Fransa Fas da yeni çıkarlar elde ederse İtalya da Trablusgarp da harekete geçecekti. Bu anlaşmayla Trablusgarp İtalya ‘ya vaat edilmiş oluyordu. İtalya’nın Trablusgarp’a gitmesinin başlıca sebeplerinden birisi Fas konusun da Fransızlar ve Almanların anlaşmaya varmalarıydı. İtalyanlar büyük devletler nezdinde başarılı diplomasi faaliyetlerini sürdürürlerken öte yandan Trablusgarp da kendi hesaplarına elverişli bir ortam hazırlamaya uğraşıyorlardı. Her emperyalist devletin uyguladığı metotları İtalyanlar da burada ele almışlardı. Maksatları için çalışan okullar, bankalar, iktisadi kuruluşları vardı. Liman ve benzeri kurumlar için imtiyaz peşinde koşuyorlardı. Okulları, resmi ve mahalli mekteplerle rekabet ediyordu. İtalyanların 1907 yılında Trablusgarp ve Bingazi de şubesini açtığı Bancedi Roma onların Trablusgarp’a ekonomik bakımdan sokulma politikalarının başlıca aracı olmuştur. İtalya’yı Almanya’dan koparma taraftarı olan İngiltere, Fransa ve Rusya bu işgali onaylamışlardı. İtalya amacına ulaşmak için önce Avrupa devletleriyle kendisine burada hareket serbestisi tanıyan gizli antlaşmalar yaptı.
5 Ekim 1908 de Avusturya Bosna-Hersek’i işgal etmiş aynı gün Bulgaristan bağımsızlığını ilan etmişti. Bosna-Hersek’in Avusturya ya ilhakından sonra buna en fazla karşı olan Rusya ile İtalya birbirine daha fazla yaklaşmıştı. 1881 de İngiltere ve İtalya arasında daha sonra bu antlaşmaya Avusturya da katıldı. Ayrıca Avusturya-İtalya, Almanya-İtalya arasında gizli antlaşmalar yapıldı. Böylece Almanya da İtalya’nın Trablusgarp üzerindeki ihtiraslarını tanımış oluyordu. 1902 de Avusturya İtalya’ ya gizli bir beyanname verdi..Rusya ve İtalya 1909 da Racconigi anlaşmasını imzalamış İtalya, Rusya’nın boğazlardaki, Rusya da İtalya’nın Trablusgarp ta ki menfaatlerini tanımıştı. Trablusgarp ve Bingazi’yi ele geçirerek buradan Afrika içlerine ilerlemeyi düşünen İtalya Avusturya ile de anlaşmıştı. İtalya Balkan statükosu konusunda hem Avusturya hem de Rusya ile yaptığı anlaşmalar birbirleri ile çelişme halindeydi. İtalya sadece kendi çıkarlarını garanti altına almayı düşünmüştür. İtalya Habeşistan hezimetinden sonra Kuzey Afrika da sömürge kurma hevesine kapılmıştı.
