REHBERLİK HİZMETLERİNİN ÖRGÜLENMESİ
Rehberlik hizmetlerinin örgütlenmesi;
1. Merkezi düzeyde,
2. İl düzeyinde,
3. Okul düzeyinde
Olmak üzere 3 kademelidir.
A. Merkezde örgütlenme
Ülkemizde eğitim hizmetlerinin en üst kuruluşu Milli Eğitim Bakanlığıdır. Bakanlık bünyesinde yer alan; Talim ve Terbiye Dairesi, İlköğretim, Ortaöğretim, Mesleki ve Teknik Öğretim, Özel Eğitim ve Rehberlik Dairesi okullarda yapılan rehberlik hizmetlerini bakanlık düzeyinde destekleyen kuruluşlardır.
Milli Eğitim Bakanlığına bağlı olan "Özel Eğitim, Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğü" 30.04.1992 gün ve 3797 sayılı yasa ile kurulmuştur.
B. İl düzeyinde örgütlenme
İllerdeki örgütlenme İl Milli Eğitim Müdürlükleri bünyesinde olan "Rehberlik ve Araştırma
Merkezleri " ile sağlanmıştır. Bu merkezler iki bölümden oluşmaktadır.
• Rehberlik ve Psikolojik Danışma
Hizmetleri Bölümü
• Özel Eğitim Bölümü
İl düzeyinde örgütlenme aşağıda verilen şemada görüldüğü gibidir;
Milli Eğitim Müdürü
Milli Eğitim Müdür Yardımcısı Ya da Şube Müdürü
▼ ▼ T
Psikolojik Danışma Rehberlik ve Okul Müdürtükleri
ve Rehberlik Araştırma Merkezi
Hizmetleri İl
Danışma
Knmicvnnıı
Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri İl Danışma Komisyonu
a. İlde Rehberlik ve Psikolojik Danışma
Hizmetlerinden sorumlu Milli Eğitim Müdür
Yardımcısı
b. İlçelerdeki şube Müdürleri
c. Rehberlik ve Araştırma Merkezi
Müdürü/müdürleri
d. Rehberlik ve Araştırma merkezinin /
merkezlerinin Rehberlik ve Psikolojik
Danışma Hizmetleri Bölüm Başkanlan
e. İlköğretim ve Orta öğretim kurumlarından
seçilen birer okul müdürü, metropol illerde
metropolü oluşturan ilçelerden birer^ okul
müdürü
f. Değişik türden eğitim öğretim
kurumlanndaki rehberlik ve psikolojik
danışma servislerinde çalışan en az üç
psikolojik danışmandan oluşur.
Bu Komisyonun Görevleri;
• Eylül ayında yapılacak toplantıda, il ve ilçelerde yapılması düşünülen Rehberlik ve Psikolojik Danışma çalışmalarına ilişkin gerekli ihtiyaçlan belirler. Çalışmalarla ilgili önerileri değerlendirir.
198
Rehberlik
Ve bunların sağlanması yönünde karar alır.
• Haziran ayında yapılacak olan toplantıda
il ve ilçelerde yapılan rehberlik ve
psikolojik danışma çalışmalannın
sonuçlarını değerlendirir. Sonraki
öğretim yılı için önerilerde bulunur.
• Her iki toplantıda alınan kararların,
toplantının yapıldığı ay içerisinde ildeki
Rehberlik ve Psikolojik Danışma
Hizmetleri bölümünce Bakanlığa
gönderilmesini sağlar.
Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
• Merkez müdürlüğü
• Merkez müdür yardımcılığı
• Rehberlik ve Psikolojik Danışma
Hizmetleri Bölümü Başkanlığı
• Özel Eğitim Hizmetleri Bölümü
Başkanlığından oluşur
C. Okul Düzeyinde Örgütlenme
1974-1975 öğretim yılından itibaren tüm orta dereceli okul programlarında rehberlik faaliyetlerine yer verilmesi yasal olarak uygulamaya geçmiştir.
Bugünkü uygulamada okul müdürü okulunda rehberlik çalışmalarını organize edilmesi ve yürütülmesinden sorumludur.
17 nisan 2001 tarihinde uygulamaya konan 24376 sayılı Milli Eğitim Bakanlığı Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yönetmeliği ile il ve ilçelerde RehberÜk hizmetlerinin yürütülmesinden sorumlu olan kişi ve birimlerin görevleri açıklığa kavuşturulmuştur. Adı geçen yönetmelik son yönetmeliktir.
OKUL MÜDÜRÜ
OKUL MÜDÜR YARDIMCISI
Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yürütme Komisyonu
Koordinatör Psikolojik Danışman
Psikolojik Danışman
Sınıf rehber Öğretmeni
Rehberlik Hizmetleri Okul Yürütme Kurulu
Rehberlik hizmetleri okul yürütme kurulu, bir okulun öğretime başlayacağı tarihten bir hafta önce, diğeri ikinci yarıyılın ilk haftası ve öğretim yılının sonunda olmak üzere yılda eri az üç defa toplanır.
Öğretim yılı içerisinde yapılan faaliyetleri değerlendirmek üzere okul müdürünün uygun gördüğü tarihte toplantı yapılır.
Rehberlik hizmetleri okul yürütme kurulu, okul müdürünün başkanlığında aşağıdaki üyelerden meydana gelir.
• Müdür yardımcıları
• Rehber öğretmenler
• Okul müdürünün her sınıf seviyesinden
seçeceği en az birer sınıf rehber öğretmeni
• Okul müdürünün seçeceği disiplin kurulu
üyelerinden bir temsilci
• Okul - aile birliğinde görevli bir öğretmen
• Okul öğrenci temsilcisi
Rehberlik Hizmetleri Okul Yürütme Kurulunun Görevleri
• Okul rehberlik hizmetleri bürosunca hazırlanan
yıllık rehberlik planını inceler ve uygulanması için
gerekli tedbirleri alır.
• Rehberlik hizmetlerinin yürütülmesinde okulun
her türlü imkanlarmın kullanılmasına yardımcı
olur.
• Öğretim yılı içerisinde; öğrenci, yönetici,
öğrenci-öğretmen, öğrenci-rehber öğretmen
arasındaki ilişkilerde göz önünde bulundurulması
gereken esasları tespit eder. Öğrenci ve öğrenci
velileriyle yapılacak toplantıları planlar.
• Okul rehberlik hizmetlerinin yürütülmesi
sırasında ortaya çıkan diğer konuları inceler ve
gerekli tedbirleri alır.
Okul Müdürünün Görevleri
• Rehberlik hizmetleri okul yürütme kurulunu
kurar, bu kurula başkanlık eder.
• Okul rehberlik hizmetlerinin yürütülmesi ile ilgili
yıllık planın hazırlanmasını sağlar ve
uygulanmasını takip eder.
Diğer öğretmenler
Rehberlik
199
• Okulda birden fazla rehber öğretmen
bulunduğu taktirde, aralarından birini okul
rehberlik hizmetlerinin koordinasyonunu
sağlamak üzere koordinatör rehber öğretmen
olarak görevlendirir ve rehber öğretmenler
arasındaki görev bölümünü belirten çizelgenin
hazırlanmasınj sağlar.
Okul Müdür Yardımcısının Görevleri
• Öğrencilerden ve velilerden gelen problemleri,
problemli çocukları, sürekli başarısızhk ve
devamsızlık konularını ve bunlarla ilgili bilgi ve
belgeleri rehberlik hizmetleri bürosuna gönderir.
• Rehberlik hizmetleri ile ilgili konularda rehberlik
bürosu personeli ile işbirliği içinde çalışır ve
ortaya çıkacak güçlüklerin giderilmesine yardımcı
olur.
Koordinatör Rehber Öğretmenin Görevleri
idaresi arasındaki
• Rehberlik hizmeti verir
• Rehberlik bürosu ile okul
eşgüdümü sağlar.
• Rehber öğretmenlerle birlikte okul rehberlik
programını ve programın yıllık uygulama
planını hazırlayarak okuf müdürünün onayına
sunar ve RAM'a gönderilmesini sağlar.
• Uygulanmakta olan rehberlik programının ne
ölçüde gerçekleştiği hususunda Öğretmenler
Kurulu'na bilgi verir.
• Rehberlik programı gereğince çevre ilişkilerini
planlar.
• Okuldaki rehberlik uygulamalarını
değerlendirir ve bu konuda okul müdürüne
tekliflerde bulunur.
• Okulda yapılacak her türlü test, araç-gereç vb.
çalışmaları planlar.
• Ders yılı sonunda rehberlik uzmanları ile
toplantı yaparak gelecek yıl için toplu dosya,
araç-gereç, test ve diğer ihtiyaçları tespit eder ve
bunların temini için gerekli tedbirleri alır.
• Psikolojik tedavi görmesi gereken öğrencileri
ılgıli sağlık kurumlanna gönderir.
Okul Rehber Öğretmeninin Görevleri
• Okul rehberlik programını hazırlar
Bu programın uygulanmasında sınıf rehber öğretmenlerine rehberlik eder.
Rehberlik programının uygulanışında sınıf rehber öğretmenlerine yardım eder.
Okula yeni gelen öğrencilere, sınıf rehber öğretmeni ile işbirliği yaparak, okulu ve yakın çevreyi tanıtan çalışmalar yapar.
Okulun öğretim programı, uygulanan yönetmelikler ve bunlarda yapılan değişikler, rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri, disiplin kuralları ve ihtiyaç duyulan diğer konular hakkında açıklayıcı bilgiler hazırlar ve öğrencilere duyurulmasını sağlar.
Eğitici çalışmaları programlamada ilgili ve sorumlu öğretmenlere yardım eder.
Sınıf rehber öğretmenleriyle görüşerek, problemli ve rehberliğe muhtaç öğrencileri tespit eder. Kişisel ve ailevi problemlerinin çözümü için gerekli çalışmalan yapar.
Öğrencilerin gidebileceği üst okullar, çalışabileceği iş ve meslekler hakkında bilgi toplar ve bu bilgileri öğrencilere duyurur.
Okulda iş ve meslekleri tanıtıcı programlar hazırlar, ilgili okullara ve işyerlerine öğrencilerle birlikte geziler düzenler.
Öğrencilerin genel ve özel yetenekleri ile, ilgileri, kişilik özellikleri ve bilgi seviyeleri hakkında bilgi toplamak amacıyla test, envanter ve anket gibi psikolojik ölçme araçları uygular, sonuçlannı toplu dosyalara işler, Özel ve kişisel bilgileri gizli tutar.
Üstün zekalı ve üstün özel yetenekli öğrencilerle, özel ihtiyaçlan olan öğrencileri tespit eder ve bunları koordinatör rehber öğretmene bildirir.
Öğretim programları, okul ve meslek seçimi, başansızlık, öğrenme güçlükleri, kişisel ve sosyal uyum problemleri vb. konularda öğrencilere psikolojik danışma yapar. Danışmanlığını yaptığı öğrencilerin uyum ve gelişim durumlannı takip eder ve sonuçlarını değerlendirir.
Öğrencilerin rehberlik ve psikolojik danışmaya olan ihtiyaçlan, problemleri ve başanlarını etkileyen faktörler hakkında inceleme ve araştırma yapar, sonuçları üzerinde öğretmenlere ve okul yöneticilerine tekliflerde bulunur.
