Ⅰ. Göktürk Devleti
√ Bumin Kağan tarafından Ötüken’de kurulmuştur.
√ Bumin Kağan’a “İl Kağan” denmiştir.
√ En parlak dönemini Mukan Kağan döneminde yaşamıştır.
√ Dağınık haldeki Türk boylarını bir araya getirerek Türk siyasi birliğini kurmuştur.
√ Bumin Kağan ülkeyi kardeşi İstemi Yabgu ile ikili teşkilata göre yönetmiştir
Ⅱ. Göktürk Devleti (Kutluk)
√ Kutluk Kağan tarafından Ötüken’de kurulmuştur.
√ Kutluk Kağan’a Türk boylarını biraraya getirdiği için ilteriş Kağan ( derleyen/ toplayan) denmiştir.
√ Bilge Kağan dönemi en parlak dönemidir.
√ Bu dönemde ülkenin batısını Bilge Kağan’ın kardeşi Kültigin yönetmiştir.
√ Bilge Kağan ve Kültiginin devlet işlerinde en önemli yardımcıları Vezir Tonyukuk’tur.
