ÜNİTE V: GERÇEKLEŞEN DÜŞLER
Hayatımız Nasıl Kolaylaştı?
İcat:Evrende hazır halde bulunmayan, yeni bir ürün ortaya çıkarmaktır.Örn:Tekerlek, otomobil, cam…
-Buluşları kişi yada toplumlar bulmuştur.Fakat bunların geliştirilmesinde tüm ulusların katkısı olmuştur.Bu ne denle buluşlar insanlığın Ortak mirasıdır.Bu nedenle tüm milletlere aittir.
-Buluşlar ya insanların ihtiyaçlarından ya da tesadüfen bulunmuştur.
İnsanoğlunun ihtiyaçları zaman içerisinde hep değişik-lik göstermiştir.Bu ihtiyaçların karşılanması için aletler bulunmuş ve geliştirmiştir.Örneğin;İnsanlar başlangıçta haberleşmek için ateşi, daha sonra yaya haberci, atlı posta ve posta güverciniyle haberleşirdi.1844’de Sa-muel Morse telgrafı bularak; iletişimde yeni bir dönem başlattı.Peşinden Alexander Graham Bell, telefonu icat etti.
1926’da John Logie Baird siyah-beyaz televizyonu i-cat etti.Bilgisayarın icat edilmesiyle bilgiye herkes ula-şabilmiş ve bilginin saklanması, kullanabilmesi, iletilme si kolaylaşmıştır.
Teknolojiyle Gelen Değişim?
Keşif:Evrende hazır bulunan fakat insanların bunu ye-ni fark etmesine keşif denir.Örn:Yerçekimi, bilmediği- miz bir canlı türü bulmak,
Kaşif:Keşfeden, bir şeyi meydan çıkaran açıklayan ki-şidir.Örneğin Amerika’yı keşfeden American Vespuçi
Hayatımıza giren bir buluş zamanla yeni özellikler ka-zanmıştır.Ancak buluşlar hayatımızı olumlu ya da olum suz etkilemiştir.
İnsanlar ihtiyaçlarından dolayı buluş yapmışlardır.Eski Mısır’da tarım faaliyetleri Nil Nehri’nin su seviyesine bağlıydı.Bu nehrin suları belli dönemde yükselmekte belli dönemlerde azalmaktaydı.Mısırlı çiftçiler ürünleri -nin iyi olması için sel, tarım ve kuraklık zamanını gös-teren bir takvim geliştirdiler.Yine Çinliler 2000 yıl önce mıknatıs taşının kuzeyi gösterme özelliğini bularak; pu-sulayı keşfettiler.
Yine 18. Yüzyılda buhar gücüyle çalışan makinelerin bulunmasıyla makineleşme ve sanayileşme büyük hız kazandı.Buhar makinesi lokomotiflerde ve gemilerde kullanılmaya başlandı.
Ayrıca fabrikaların kurulmasıyla küçük yerleşim yerle-rinden ayrılıp; fabrikaların olduğu yerlere göçler başla-dı.Böylece fabrika işçileri ortaya çıktı, seri üretim başla-dı, ürünlerin fiyatı ucuzladı.
Hayatımızı Kolaylaştıranlar
Bilim gerçekleri bulmak için bilgiler toplama yeni buluş-lar gerçekleştirmedir.İnsanlar eskiden beri nasıl, niçin, nerde,ne ve kim sorularına cevap bulmak için bilimsel çalışmalar yapmışlardır.
Bilim insanların ortak özellikleri; sorgulayıcı olmalı, me raklı, öz güvenli, çalışkan, gözlem yapmalı, araştırmacı sabırlı, gerçekçi, yeniliğe ve eleştirilere açıktır.
Bazı bilim insanları->Isaac Newton; İngiliz bilim adamı
yerçekimini, Leonarda da Vinci; İtalyan mimar, heykel-traş, ilginç makineler tasarlamış, dünyanın işleyişini çözmeye çalışmıştır.
İbn-i Sina; fizik, kimya, astronomi ve tıp alanında çalış-malar yapmış, 150’den fazla eser vermiştir.Galileo; te-leskopu icat edip; dünyanın güneş etrafında döndüğü-nü savunmuştur.Allessandro Volta; pili, Edison; Ameri -kalı bilim adamı ampulü, Pasteur; Fransız bilim adamı kuduz aşısını ve sütün bozulmasını önlemenin yöntemi ni; Marie Cure Polonyalı bilim insanı polonyum ve rad-yum maddelerini bulmuştur.
Cahit Arf matematikçi bilim adamının “Arf Teorimi” var-dır.Prof. Dr. Aydın Sayılı ise bilim dalında ilk doktora unvanını alan ilk bilim adamıdır.
Alıyorum, Okuyorum, Öğreniyorum
15 Ocak 1998’den itibaren yayınlanmaya başlayan Bi- lim Çocuk Dergisi her ayın 15’inde 7-15 yaş grubu öğ-rencileriyle buluşmaktadır.
Atatürk’ün Gösterdiği Yol
Atatürk çağdaş uygarlığa ulaşmanın ancak bilim ve fende olabileceğini “Hayatta en hakiki mürşit ilimdir, fen dir.” sözüyle dile getirmiştir.Atatürk akıl-bilime değer vermiş, Türk milletine bu yolda rehberlik etmiştir.
Bir ülkenin ekonomik gelişme düzeyi sahip olduğu bi-limsel teknolojiyle paralellik gösterir.Teknolojik gelişme nin kaynağı bilimsel gelişmelerdir.Bilimsel gelişmenin olabilmesi için nitelikli eğitin alınması gerekir.Bu yüz-den Atatürk Kurtuluş savaşımızdan sonra ülkeyi çağ-daş seviyeye çıkarmak için bir çok çalışma yapmıştır.
Bunlar; Okuma-yazma seferberliği başlatarak, okur-ya zar oranını artırdı.
Bilim insanları yetiştirmek amacıyla yurt dışına öğrenci ler gönderildi.
1933’te Üniversite reformu yaparak; İstanbul Üniversi -tesini açmıştır.
1936-37 kış ayalarında bir Geometri kitabı hazırlayıp; matematiğe katkıda bulunmuştur.Bu kitabında bilimsel ifadelerin Türkçe karşılıklarını vermiştir.Örneğin; zavi-ye->açı, dılı->kenar, müselles->üçgen terimleri….
Ayrıca; Türk Tarih ve Dil Kurumu, 1935’te MTA, hava-cılık alanında “Türk Teyyare Cemiyeti”, ulaşımı geliştir mek için kilometrelerce demiryolu yapıldı.
Bilgi Kaynaklarımız
Bilimsel bir araştırma yapmak için önce bir alışma pla-nı hazırlamalıyız.Araştırma konusuyla ilgili bilgi topla-mak için kaynaklardan bilgi toplamak gerekir.Yapılan araştırmalar rapor veya kitap haline getirilirken kaynak ların isimlerinin belirtilmesi gerekir.Bunu yaparak insan ların emeklerine saygı duymuş oluruz.Daha sonra top-ladığımız bilginin doğruluğunun ispatlanması gerekir.Ar dından raporun son sayfasına yararlandığımız kaynak ların listesini “Kaynakça” başlığı altında yazmalıyız.
Dergiler; belli bir alanda uzmanlar tarafından yazılmış haftalık, aylık, üç aylık gibi sürekliliği olan yayınlardır.
Kitaplar; bir konuda çeşitli düzeylerde bilgi içeren bir ya da daha fazla kişiler tarafından yazılmış kaynaktır.
Sözlükler, sözcükler hakkında bilgi veren danışma kaynak- larıdır.
Ansiklopediler; çeşitli konularda uzmanlar tarafından ha-zırlanmış makaleler, bilgiler içeren konulara göre alfabetik düzenlenen danışma kaynaklarıdır.
KAYNAK: HAYDEW
