ORTAK MİRAS ÖGELERİ
Miras, bir neslin kendisinden sonra gelecek kuşaklar bıraktığı her şeydir.
Ortak Miras: İnsanlığın kuşaktan kuşağa bıraktığı maddi ve manevi değerlerin tümüne ortak miras denir.
Düşünce, edebiyat, sanat, bilim, teknoloji, mimari gibi maddi ve manevi değerler bütünüdür. Bu ürünler bütün inanlar için anlamlıdır ve bu nedenle de insanlığın ortak mirası olarak kabul edilirler.
Bu bırakılan öğelerin bir kısmı insan emeğiyle yapılmış eserler, bazıları ise doğal olarak oluşan eserlerdir.
Ortak miras, tüm insanların binlerce yıl süresince oluşturduğu birikimlerdir. Ortak miras, tek bir ulusa ait değildir, tüm insanlığın malıdır. Ortak mirasa katkıda bulunmak, tüm insanlığın yararınadır.
Her insan ve millet ortak mirasın ürünlerinden yararlanma hakkına sahiptir. Ortak mirası korumak ve yeni katkılar sağlamak tüm insanlığın görevidir.
Kamber EKİNCİ
~ 52 ~
Ortak Mirasın Korunması: Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü UNESCO 1972'de kabul edilen bir anlaşmayla dünyanın korunması gereken kültürel ve doğal varlıkları için bir "Dünya Mirası Listesi" oluşturdu. Anlaşma, bu listeye alınan kültür hazineleri veya doğal alanların uluslar arası işbirliği yoluyla, sıkı kurallar altında, bulunduğu ülke hükümeti tarafından korunmasını öngörüyor. Kültürel Miras Alanları: Tarihi binalar, arkeolojik alanlar, anıtsal heykeller veya tablolar olabileceği gibi bütünüyle bir kent veya kentin belirli bir alanı da olabilir. Doğal Miras Alanları: Benzersiz güzellikleri olan bölgeler, dünyada türleri tehlike altında bulunan bitki ve hayvan varlıklarının yaşadıkları yerlerdir. Hem doğal hem kültürel yerler yan yana olduğu bölgeler de karma miras alanlarıdır.
2018 yılı itibariyle Dünya genelinde UNESCO Dünya Miras Listesi’ne kayıtlı 1092 kültürel ve doğal varlık bulunmakta olup bunların 845 tanesi kültürel, 209 tanesi doğal, 38 tanesi ise karma (kültürel/doğal) varlıktır. Her yıl gerçekleşen Dünya Miras Komitesi toplantıları ile bu sayı artmaktadır.
Dünya Miras Listesi’nde yer alan varlıklarımız şunlardır;
• Nevşehir’de bulunan Göreme Millî Parkı ve Kapadokya, (1985)
• Sivas’ta bulunan Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası, (1985)
• İstanbul Tarihî Yarımada, (1985)
• Çorum’da bulunan Hititlerin başkenti Hattuşa, (1986)
• Adıyaman’da bulunan Nemrut Dağı, (1987)
• Denizli’de bulunan Pamukkale Travertenleri, (1988)
• Muğla ve Antalya sınırları içinde yer alan, Likyalılardan kalan Xanthos-Letoon, (1988)
• Karabük’te bulunan, evleri ile ünlü Safranbolu şehri, (1994)
• Çanakkale’de bulunan Truva Antik Kenti, (1998)
• Edirne’de bulunan Selimiye Camii ve Külliyesi, (2011)
• Konya’da bulunan Çatalhöyük Neolitik Kenti, (2012)
• İzmir’de bulunan Bergama Çok Katmanlı Kültürel Peyzaj Alanı, (2014)
• Bursa ve Cumalı Kızık, (2014)
• Diyarbakır Surları ve Hevsel Bahçeleri, (2014)
• İzmir’de bulunan Efes Antik Kenti, (2015)
• Kars’ta bulunan Ani Arkeolojik Alanı, (2016) • Aydın’da bulunan Aphrodisias Antik KentiAphrodisias Antik Kenti, (2017)
• Şanlıurfa’da bulunan Göbeklitepe (2018)
