AFETLERİN İNSAN HAYATINA ETKİLERİ
Ülkemizde zaman zaman büyük kayıplara neden olan afetler yaşanmıştır. Bunlardan biri 17 Ağustos 1999’da Kocaeli Gölcük merkezli gerçekleşen depremdir. Ülkemizde deprem dışında sel, çığ, heyelan, orman yangını gibi afetlere bağlı olarak da can ve mal kayıpları yaşanmıştır. Örneğin, 1991 ve 1992 yıllarında Güneydoğu Anadolu’da meydana gelen çığ afetlerinde 328 vatandaşımız hayatını kaybetmiştir.
Afetler sonunda yaşanan bu acılar toplum hayatını derinden etkilemiş ve şiirlerimize, türkülerimize konu olmuştur.
Afetlerin Oluşumunda İnsan Etkileri
İnsanların bilinçsizce davranışları afetlerin gerçekleşme riskini ve zararlarını arttırır. Örneğin;
• binaların depreme dayanıklı olmaması,
• dere yataklarının yerleşim yeri olarak kullanılması,
• çıplak ve dik arazilerin yeteri kadar ağaçlandırılmaması
• ve ormanlık alanlarda bilinçsiz ateş yakılması, afetlerin oluşma riskini ve sonrasında oluşabilecek zararları arttıran davranışlardır.
Depreme Karşı Alınabilecek Önlemler
Depremden korunmak için;
• binalar depreme dayanıklı olmalı,
• devrilme, kırılma riski olan eşyalar devrilmeyecek şekilde sabitlenmeli,
• büyük ve kırılabilecek türdeki eşyalar alt raflara yerleştirilmeli,
• yatakların çevresinde ve üzerinde düşebilecek nesneler bulundurulmamalı,
• kapı yakınlarına çıkışları engelleyecek eşyalar yerleştirilmemeli,
• her odada “çök-kapan-tutun” duruşu yapılacak emniyetli yerler belirlenmeli
• ve gerekli malzemeleri içeren bir deprem çantası hazırlanmalıdır.
Deprem Sırasında Nelere Dikkat Edilmeli?
Depremin zararlarını en aza indirmek için deprem anında;
• panik yapılmamalı,
• kapalı bir alanda iken merdiven, asansör, balkon ve kapılardan uzak durulmalı,
• çıkışa uzak isek bina içinde güvenli bir yerde sarsıntının geçmesi beklenmeli,
• çamaşır-bulaşık makinesi, yatak ya da büyük koltuk gibi eşyaların yanında “çökkapan-tutun” duruşu alınmalı,
• açıkta iken binalardan, alt ve üst geçitlerden, telefon ve elektrik direklerinden ve ağaçlardan uzak durulmalıdır.
Kamber Ekinci
