Sosyal Bilgiler

Eski Forum => Genel Tartışma => Eski Konular => İnkilap Tarihi => Konuyu başlatan: Sosyal Bilgiler1 - Ekim 17, 2008, 09:35:27 ÖS

Başlık: Başkomutanlık yasasının çıkarılması
Gönderen: Sosyal Bilgiler1 - Ekim 17, 2008, 09:35:27 ÖS
Başkomutanlık Yasasının Çıkarılması
(5 ağustos 1921)
  Başkomutanlık yasası Eskişehir-Kütahya Muharebelerinde büyük bir toprak parçasının düşmana bırakılması TBMM’de moral bozukluğuna neden olmuştur.Özellikle Mustafa kemal Paşaya karşı olanlar bu harekatın sorumlusu olarak Mustafa kemal Paşayı görüp onu suçlamaya başlamışlardır.”Ordu çekilirken bu duruma neden olan kişilerin ordunun başında bulunmasını” istemişlerdir.
    Mustafa Kemal Paşaya karşı olanlar Onun başkomutan olmasını Meclis başkanlığı görevinden uzaklaşması için bir fırsat olarak görüyorlardı.Çünkü onlara göre Yunan saldırısını durdurmak mümkün değildi böylece bu saldırıyı durduramayacak olan Başkomutan gözden düşecekti.
    Mustafa Kemal Paşa yanlıları ise bu kötü durumdan orduyu kurtarabilecek tek kişinin Mustafa Kemal Paşa olduğuna inanıyorlardı.Böyle bir durumda Mustafa Kemal Paşa kendisine Başkomutanlık yetkisi ve TBMM’nin sahip olduğu bütün yetkileri geçici bir süre için verilecek olursa bu görevi üstleneceğini bildirmiştir.
Başkomutanlık Yasasının Çıkarılması
   Mustafa Kemal Paşayı sevenlerle sevmeyenlerin Başkomutanlık konusunda birleşmeleri sonucunda 5 Ağustos 1921’de Başkomutanlık Yasası çıkarılarak TBMM’nin sahip olduğu bütün yetkiler ile beraber Başkomutanlık yetkisi üç aylık geçici bir süre için Mustafa Kemal Paşaya verilmiştir.Böylece Mustafa Kemal Paşa Erzurum Kongresi öncesinde 7-8 temmuz 1919 gecesi istifa ederek ayrıldığı askerlik görevine geri dönmüştür.
Başkomutanlık Yasasının Çıkarılması
   Mustafa Kemal Paşa böylece devlet işlerinde tek başına hareket edebilme yetkisi kazanmıştır.Mustafa Kemal Paşanın bu kadar geniş yetkileri üstlenmesinin nedeni bu olağan üstü durumda çabuk karar alarak yine bu kararları çabuk uygulamak istemesidir.Daha sonra yapılan Sakarya savaşındaki başarıları nedeniyle kendisine olan güven artmış bu nedenle Başkomutanlık yetkisi 20 Temmuz 1922’ye kadar üçer aylık süreyle uzatılmış bu tarihten itibaren süresiz olarak uzatılmıştır.başkomutanlık yasası Mustafa Kemal Paşanın 29 Ekim 1923’te Cumhurbaşkanı seçilmesine kadar yürürlükte kalmıştır.
- Başkomutanlık yasası üç alık dilimler halinde uzatılması kararı alındı..
- Başkomutanlık yasası sürekli başkomutan seçilen Atatürk Sakarya savaşından sonra sürekli olarak başkomutan seçildi ve bu görevini 1923 yılında -Cumhurbaşkanı oluncaya kadar başkomutan olarak görevini sürdürdü.
-Başkomutanlık yasası ile başkomutan olan Atatürk'ün Sakarya ve Büyük Tauruz savaşının kazanılmasında bu yasanın önemi oldu
-TBMM istediği anda başkomutanlık yasasını iptal edebiliyordu.