Gönderen Konu: Saltanattan milli egemenliğe  (Okunma sayısı 17774 defa)

Çevrimdışı Sosyal Bilgiler1

  • Administrator
  • Usta Öğretmen
  • *****
  • İleti: 2921
  • Rep +712/-3
Saltanattan milli egemenliğe
« : Temmuz 12, 2009, 09:29:28 ÖS »
TBMM (23 NİSAN 1920)
İstanbul’un işgali üzerine İstanbul ile tüm ilişki kesildi.
M. Kemal İstanbul’dan kaçan milletvekillerinin TBMM’ye katılabileceğini bildirdi. Bu M. Kemal’in milli iradeye verdiği önemi gösterir.
M. Kemal’in verdiği önerge aynen kabul edilir. Buna göre;
1-TBMM’nin üzerinde bir güç yoktur.
* Bu madde saltanatın kaldırılıp Cumhuriyet yönetimine geçileceğinin göstergesidir.
2. HÜKÜMET KURMAK ZORUNLUDUR.
* Bu madde ile İstanbul Hükümeti yok sayılmış Türk Milleti adına söz söyleme yetkisinden mahrum bırakılmıştır.

3. GEÇİCİ OLARAK HÜKÜMET BAŞKANI YADA PADİŞAH VEKİLİ TAYİN ETMEK DOĞRU DEĞİLDİR.
* Meclisin üstünlüğü ve sürekliliği vurgulanmıştır.

4. TBMM, YASAMA, YÜRÜTME , YARGI YETKİLERİNİ KENDİNDE TOPLAMIŞTIR.
* Cumhuriyete geçileceği belirtilmiştir.
5. PADİŞAH VE HALİFENİN DURUMU BASKIDAN KURTULDUKTAN SONRA MECLİS TARAFINDAN KANUNLA BELİRLENECEKTİR.
* Milli egemenliğe aykırı olan bu madde ortama uygun olmadığı için konmuştur.

1.TBMM’ NİN ÖZELLİKLERİ
- Kurucu meclistir.
- İnkılapçı ve yenilikçidir.
- Olağan üstü yetkilere sahiptir. İhtilalcidir.
- Güçler birliği ilkesi benimsenmiştir.
-  Meclis hükümeti sistemi uygulanmıştır.
- Ulusal bir meclistir. (Azınlıklar yoktur)
- Temsil Heyetinin görevi sona ermiştir.
- Milli egemenlik tam anlamıyla sağlanmıştır.
- Farklı düşünceleri barındıran demokratik bir meclistir.

TEŞKİLATI  ESASİYE (20 OCAK 1921) 21 ANAYASASI
*TBMM’nin ilk anayasasıdır.
1.EGEMENLİK KAYITSIZ ŞARTSIZ MİLLETİNDİR.
* Cumhuriyete gidildiğini gösterir.
2.YASAMA, YÜRÜTME, YARGI TBMM’ YE AİTTİR.

* Olağan üstü bir dönem olduğu için kararların hızlı bir şekilde alınıp uygulanması gerekiyordu.
3.DİNİ FAALİYETLER, ŞERİAT İŞLERİ, SAVAŞ, BARIŞ, KANUN YAPMA, KALDIRMA MECLİSE AİTTİR.
* Din ve şeriat işlerinin meclisce yapılması ilk anayasanın laik olmadığını gösterir.
* Cumhuriyetin ilanı ile Türk devletinin yönetim şeklinin cumhuriyet olduğu hükmü anayasaya eklenmiştir.

Saltanatın Kaldırılması (1 Kasım 1922)
Padişah milli mücadeleyi engellemek için her şeyi yapmıştı. M.Kemal saltanatı kaldırmak istiyordu.Ancak ortam uygun değildi.M.Kemal’    in aradığı fırsat Lozan Ant. Sırasında ortaya çıktı. İtilaf Devletleri’nin Lozan’a İstanbul Hükümeti’ni çağırması üzerine saltanat kaldırıldı.
*İtilaf Devletleri Lozan’a TBMM ile İstanbul Hükümeti’ni beraber çağırarak aradaki görüş ayrılığından yaralanmak istiyorlardı.
*Laikliğe geçişin ilk aşaması olan saltanatın kaldırılması ile milli egemenlik yolunda önemli bir adım atılmış ve cumhuriyetin ilanına zemin hazırlamıştır.

Lozan Ant.(24 Temmuz 1923)
İsviçre’nin Lozan kentindeki konferansa TBMM, İngiltere, Fransa,  İtalya, Yunanistan, Japonya, Romanya, Yugoslavya, Belçika ve Portekiz kaldı .Rusya ve Bulgaristan yalnızca Boğazlar konusu görüşülürken konferansa  katıldı. ABD gözlemci bulunurdu.
•   Mudanya’daki başarısından dolayı Lozan’da TBMM’yi İsmet Paşa temsil etti.
•   M. Kemal misak-i Milli, Ermeni meselesi ve kapitülasyonlardan taviz verilmesini istedi.
20 Kasım 1922’de başlayan görüşmeler 4Şubat 1923’te kesildi.Fransa ve İtalya’nın İngiltere’ye baskı yapması sonucu23Nisan 1923’te görüşmeler yeniden başladı.
-Sınırlar
1.Suriye sınırı Ankara Ant. Göre çizildi.
2.Irak sınırı ve Musul sorunu çözülemedi.
3.Yunan sınırı:Meriç sınır olsu.
4.Doğu sınırı Moskova ve Kars Ant. göre çizildi.
5. Adalar:Boğazların güvenliği için Bozca-ada ve Gökçeada bize verildi.
-Boğazlar:Başkanı Türk olan uluslararası bir komisyona bırakıldı.(Bu madde tam bağımsızlığımıza gölge düşürmüştür.)
-Kapitülasyonlar kaldırıldı.
-Dış borçlar Osmanlı Devleti’nden ayrılan diğer devletlerle bölüşüldü.Türki-ye borcunu faizsiz ve TL olarak ödeyecekti.
-Yabancı okullar Milli Eğitim Bakanlığı’ına bağlandı.
-Fener Rum Patrikhanesi’nin yetkileri alındı ve ekümen (evrensel) olmaktan çıkarıldı.(Hristiyanların iç işlerimize karışması önlendi.)
-Azınlıklar Türk vatandaşı sayıldı.
-Batı Trakya’daki Türklerle, İstanbul’daki Rumlar değiş tokuş edilecek.
Önemi:
1.Türk devletinin bağımsızlığı tüm dünyaca tanındı.
2.Bu olay sömürge altındaki uluslara örnek oldu.

.

Sosyal Bilgiler

Saltanattan milli egemenliğe
« : Temmuz 12, 2009, 09:29:28 ÖS »