MONDROS ATEŞKES ANTLAŞMASI (30 Ekim 1918)
*İtilaf Devletleri ve Osmanlı Devleti arasında 30 Ekim 1918’de Bahriye Nazırı Rauf Orbay başkanlığındaki Osmanlı komisyonu ile İngiliz temsilcisi Amiral Calthorp arasında Limni Adası’nın Mondros Limanı’nda imzalandı. Antlaşmanın maddeleri ve amaçları;
*Çanakkale ve İstanbul Boğazları tüm antlaşma devletlerine açılacak.
*Osmanlı ordusu terhis edilecek.
*Orduya ait silahlar, cephane, donanma ve taşıtlar İtilaf Devletlerinin emrine verilecek.
*Bütün haberleşme, ulaşım araç ve gereçleri İtilaf Devletlerinin denetimi altında bulundurulacaktı.
*İtilaf Devletleri, kendi güvenliklerini tehdit edecek bir durum ortaya çıkarsa herhangi bir stratejik noktayı işgal edebileceklerdi (7. MADDE).
*İtilaf Devletleri ve Ermeni esirleri serbest bırakılmış, Osmanlı esirleri iade edilmeyecekti.
*Donanma, İtilaf Devletlerinin gösterecekleri limanlarda gözaltında tutulacaktı. Limanlar İtilaf Devletlerine terk edilecekti.
*Hükümet iletişiminde telsiz, telgraf, kablo, posta örgütleri İtilaf Devletleri tarafından kontrol edilecektir.
*Bütün demiryolları İtilaf Devletleri tarafından kontrol edilecektir.
*Osmanlı Devleti üçlü İttifak Devletleri ile her türlü bağlantısını kesecekti.
*Doğu Anadolu’daki altı ilde (Sivas, Erzurum, Van, Bitlis, Elazığ, Diyarbakır) karışıklık çıkarsa, İtilaf Devletleri, bu illerin herhangi birini işgal edebileceklerdi (24. MADDE). (Amaç Doğu Anadolu’da bir Ermeni Devleti kurmaktır. Antlaşmanın İngilizce metninde bu altı il için Ermeni illeri denilmektedir).
NOT: Antlaşmanın Osmanlı Devleti için en ağır maddesi 7. maddedir. Bu maddeye dayanarak İtilaf kuvvetleri istedikleri bölgeyi işgal edebilme hakkına sahip olmuşlardır.
Ateşkesin Uygulanışı
İngiltere: Musul, Batum ve Kars’ı işgal ettiler. Samsun ve Merzifon’a asker çıkardılar.
Fransa: Dörtyol, Mersin, Adana, Urfa, Antep ve Maraş’ı işgal ettiler.
İtalya: Antalya, Aydın ve Konya’yı işgal ettiler.
Yunanistan: Doğu Trakya’yı işgal ettiler.
NOT: Mondros Mütarekesi’nden sonra İtilaf Devletlerinin işgal ettikleri ilk yer; MUSUL, ardından 13 Kasım 1918’de İstanbul ve 15 Mayıs 1919’da İzmir olmuştur (İtilaf Devletlerinin İstanbul’a girmesi ile Vahdettin, meclisi kapatarak meşrutiyet yönetimine son vermiştir).
NOT: Mondros Ateşkes Antlaşması ile Osmanlı Devleti fiilen ve hukuken sona ermiştir.
