GENELGELER VE KONGRELER DÖNEMİ
HAVZA GENELGESİ(28-29 MAYIS 1919)
Samsun’dan Havza’ya geçen Mustafa kemal paşa bütün ordu komutanlarıyla haberleşmeyi sağlayarak askeri ve sivil makamlara bir genelge gönderdi.Havza genelgesi denilen bu genelge ile özetle şunların yapılmasını istemiştir:
• İstanbul Hükümeti’ne ve İtilaf Devletleri temsilcilerine etkili telgraflar çekilerek işgaller protesto edilmelidir.
• İşgalleri protesto etmek için mitingler düzenlenmelidir
• Bu mitingler sırasında düzenin korunmasına dikkat edilmeli Hıristiyan halka karşı bir saldırı ve düşmanlık yapılmasından sakınılmalıdır.
YORUM:
Mustafa kemal Paşa bu genelge ile halkın işgallere karşı tepki göstermesini ve böylece ulusal bilincin uyanmasını sağlamak istemiştir.
İtilaf devletlerinin propagandalarını haklı çıkaracak davranışlardan kaçınılmasını bu amaçla Hıristiyan halka zarar verilmemesini istemiştir.
Bu genelge Milli Mücadele döneminde yayımlanan ilk ulusal genelgedir.
Genelgenin hemen ardından Havza İzmir ve İstanbul’da mitingler düzenlenmiş ulusal birlik ve beraberlik için önemli adımlar atılmıştır.
İtilaf Devletleri bu genelgeye tepki olarak daha önce tutuklamış oldukları bazı devlet adamlarını Malta’ya sürgüne göndermişlerdir.
İstanbul Hükümeti İtilaf devletlerinin baskısıyla Mustafa kemal Paşayı İstanbul’a geri çağırmıştır.Mustafa kemal Paşa bu emre uymayarak telgraf yoluyla zaman kazanmış ve bu sırada Amasya’ya geçmiştir.
