Uygur Devleti (Ýslamiyet öncesi Türk Devleti)

[Sosyal Bilgiler1]

UYGUR DEVLETÝ (745-840)
Uygur Devleti'nin ilk hükümdarý Kutluk Bilge Kaðan'dýr. Ötük^n bölgesinde kurulmuþtur. Daha sonra Karabalgasun Uygurlarýn baþkenti olmuþtur.
Uygurlar yerleþik hayat düzenini benimsemiþ olmalarý dolayýsýyla Hunlar ve Göktürklerden farktý bir özelliðe sahiptirler. Uygurlar siyasi baþarýlarýndan çok kültürel ve med^ni faaliyetleriyle tanýnýrlar.
» Yerleþik hayata ggçmeleri ile tarým, sanat ve ticarette ilerlemiþlerdir.
» Uygurlar ilk defa din deðiþtiren Türk koludur. (Böðü Kaðan Çin'e yardým için gittiðinde ülkesine dönerken berab^rinde dört Mani rahibi de getirmiþti. Türkler arasýnda bundan sonra Mani dini yayýlmaya baþladý.)
Maniheizmin, hayvansal gýdalar yenmesini yasaklamasý savaþçýlýk duygusunu zayýflatýp, Uygurlarýn hayat anlayýþýnda büyük deðiþiklikler meydana getirdi.
» Ticaretle uðraþan Uygurlar, Hint, Tibet ve Mave-raünnehir halký ile sýký iliþkiler içinde bulunmuþlardýr.
» Mani ve Buda dinine ait tapýnaklar yapmýþlardýr ve mimaride geliþme göstermiþlerdir. Bu alanda Hint ve Ýran sanatý etkisinde kalmýþlardýr.
»    Kanallar açarak modern tarým yapmýþlardýr.
»    Moðollarýn Türkleþm^sinde önemli rol oynamýþlardýr.
» Kitap basma tekniðini ve kaðýt yapýmýný bilen Uygurtar dünya kültür tarihinde önemli bir yere sahiptir.
» Bilge Kaðan'ýn kendi adýna diktirdiði Karabalgasun adlý anýtlarý bulunmaktadýr.
Kýrgýzlar 840 yýlýnda Uygur Devleti'ni yýktýlar. Bu yenilginin ardýndan daðýlan Uygur topluluklarý güneye doðru harak9t ederek Yeni Uygur devletlerîni kurdular. Bu devletler,
»   Kansu Uygur Devleti »   Turfan Uygurlarý