ZEKAİ DEDE EFENDİ (1825-1897). Klasik Türk müziğinin 19. yüzyıldaki en büyük bestecisi. Hammamizade İsmail Dede Efendi ile öğrencisi Eyyubi Mehmet Bey’den ders alarak yetişti. Mustafa Fazıl Paşa ile Kahire’ye giderek daire müdürlüğünde ve Hıdiv Sarayı’nda müzik öğretmenliğinde bulundu. Bu dönemde Arapça güfteli dini besteler yazdı. 185875’te İstanbul’da Mustafa Fazıl Paşa’nın sarayında yaşadı. 1868sde Yenikapı Mevlevihanesi’ne bağlandı ve burada ayinhanlık yaptı. …

Zati SUNGUR (1898-1984). Bir sahne sanatı olan illüzyonizmin Türkiye’de yaygınlaşmasına katkıda bulunmuştu. Gedikli Çarkçı Mektebi’ni bitirdikten (1916) sonra denizaltı eğitimi için gönderildiği Almanya’da illüzyonizmi öğrendi. Latin Amerika’ya gitti (1922); Arjantin, Brezilya vb. ülkelerde on dört yıl süreyle gösterimler verdi. İstanbul’a döndükten (1936) sonra Türkiye’de ve turne için gittiği çeşitli ülkelerde gösterimlerini sürdürdü. Çekoslovakya’nın Karlovy Vary kentinde düzenlenen uluslararası illüzyonizm yarışmasında …

Yalçın TURA (1934     ). Tek sesli ve çok sesli müzik alanındaki besteleriyle tanınan besteci, müzikolog. İÜ Edebiyat Fakültesi felsefe bölümünü bitirdi. Küçük yaşta müzikle ilgilendi. Cemal Reşit Rey ve Demirhan Altuğ’dan ders aldı. Birçok sinema ve televizyon filmiyle tiyatro oyunları için müzik hazırladı. İTÜ Devlet Türk Müziği Konservatuarı kurulunca (1976) burada öğret i m üyeliğine getirildi; Müzikoloji Bölümü başkanı oldu. …

William SHAKESPEARE (1564-1616). İngiliz oyun yazarı ve şairi. Yüzyıllara direnen, günümüzde de sahneye konan yapıtlarıyla dünyanın en büyük oyun yazarı olarak değerlendirilir. Yaşamı üzerine bilgiler sınırlı ve çelişkilidir. Stratfordupon Avon’da doğdu. Buradaki ortaöğretim kurumunda okudu, Latince öğrendi. 1582’de bir toprak sahibinin kızı olan Anne Hathaway’le evlendi. 1587 yılı dolayında Londra’ya gitti; orada tiyatro oyunculuğu ve oyun yazarlığı yaptı. Chamberlain Topluluğu’na …

Volker SCHLONDORFF (1939). Genç Alman sineması olarak adlandırılan akımın en önemli iki yönetmeninden biri. Sinemaya sosyoloji ve siyasal bilgiler öğrenimi gördüğü Paris yıllarında başladı. Louis Maile, Alain Resnais gibi yönetmenlerin asistanlığını yaptı. Daha sonra Almanya’ya döndü ve 1966’da ilk filmi Genç Törless’in Sorunları’nı çekti. Özellikle Teneke Trampet adlı filmiyle tanındı ve çağın en önemli yönetmenlerinden biri olarak nitelendirildi. Öteki önemli …

VELAZQUEZ (1599-1660). İspanya’nın yetiştirdiği en büyük ressamlardan. Asıl adı Diego Velazquez de Silva’dır. Dinsel, tarihsel temaları işleyen yapıtlarından başka portreleri, çıplakları, iç mekânları yansıtan tablolarıyla tanındı. Klasik İspanyol resminin kurucusu olarak da bilinen Velazquez, özellikle renk zenginliği, yumuşak tonları, desenlerine egemen olan canlılıkla çağdaşlarını etkiledi. Yapıtlarının büyük bölümü Madrid’deki Prado Müzesi’ndedir.

Vedat TEK (1873-1942). Türkiye’de Birinci Ulusal Mimarlık Akımının başlıca temsilcilerinden. Daha çok Mimar Vedat Bey diye anılır. Paris’te Ecote Monge’de temel eğitim, Julian Akademisi’nde resim, Paris Güzel Sanatlar Yüksekokulumda mimarlık öğrenimi gördü. İstanbul’a dönünce (1897) mimarlığa başladı. Sanayi-i Nefise Mektebi’nde mimarlık dalında ilk Türk öğretim üyesi oldu ve mimarlık tarihi dersleri vermeye başladı (1900). İkinci Meşrutiyet’ten sonra baş mimarlığa atandı …

TİZİANO VECELLİO (1477-1576). Rönesans dönemi resminin başlıca ustalarından. Giogione’nin öğrencisi oldu. Genç yaşta Estensi, Gonzaga, Medici, Farnese ailelerinden siparişler aidi. Büyük düşlem yeteneğini engin bir renk armonisiyle kaynaştırarak yaptığı dini ve din dışı konuları işleyen tablolarına çağının önde gelen kişilerini konu aldı. Perspektif tekniği, derinlik, kusursuz desen ustalığı yönlerinden Venedik Okulu’nun etkili bir temsilcisi oldu.

Vasfi Rıza ZOBU (1902     ). Türk tiyatrosunda en uzun süre çalışan oyuncu ve yönetmen. Kuleli Askeri Lisesi’nde, Alman Ticaret Mektebi’nde, Sanayi-i Nefise Mektebi’nde okudu. Darülbedayi’de tiyatro kurslarını izlerken (1917) küçük rollere çıktı. Birtakım özel topluluklarda çalıştıktan sonra Darülbedayi’ye girdi (1923). Topluluğun adı İstanbul Şehir Tiyatrosu olunca da buradaki görevini sürdürdü ve 1975’te emekliye ayrılana kadar çok sayıda oyunda rol aldı, …

Utku VARLIK (1942     ). Yapıtlarında kendine özgü simgesel ve şiirli bir dünya yaratan ressam. Güzel Sanatlar Akademisi Resim Bölümü’ nü bitirdi (1966). Paris Güzel Sanatlar Yüksekokulundaki öğreniminden (197074) sonra çalışmalarını Paris’te sürdürdü. İstanbul ve Paris’te birçok sergi açtı; guaj ve yağlıboya tekniğiyle çalıştığı gibi litografiler de yaptı. Ustalıklı bir işçiliğe dayanan yapıtlarında şiirsel bir anlatımla, yaşam ile ölümü iç içe …