Amasya Görüşmesi Kısa Özet

AMASYA GÖRÜŞMELERİ (20-22 EKİM 1919) Ali Rıza Paşa’nın, oluşturduğu yeni kabinede Millî Mücadele’ye taraftar olan üyeler de görev aldı. Bu hükümetin kurulmasını Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i hukuk Cemiyeti de desteklemişti. Millî Mücadele’de millî birliğin topyekûn mücadele etmesinin gerekliliğini bilen Mustafa Kemal Erzurum ve Sivas Kongrelerinde kurulan millî teşkilata saygılı olunması talebini bildirdi. 7 Ekim 1919’da İstanbul ile resmî haberleşme yasağı kaldırıldı. 9 Ekim 1919’da Ali Rıza Paşa, Temsil Heyeti’ne görüşme talebinde bulundu. Temsil Heyeti’nin bu talebi olumlu değerlendirmesi sonucu Amasya’da 20 – 22 Ekim 1919 tarihleri arasında Amasya Görüşmeleri yapıldı. Temsil Heyeti adına Mustafa Kemal, Ali Rıza Paşa Hükümeti adına Bahriye Nazırı Salih Bey görüşmelere katıldı. Alınan kararların bazıları şunlardır:  Türk vatanının bütünlüğü ve bağımsızlığı korunacaktı.  Müslüman olmayan azınlıklara devletin siyasi egemenliğini ve sosyal dengesini bozacak imtiyazlar
verilmeyecekti.  Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i hukuk Cemiyeti Osmanlı Hükümeti tarafından tanınacaktı.  İtilaf Devletleri ile barış antlaşması amacıyla toplanacak konferansa Temsil Heyeti tarafından da uygun görülecek temsilciler gönderilecekti.  Mebuslar Meclisi’nin İstanbul’da güvenli bir ortamda baskıdan uzak bir şekilde toplanması mümkün değildir. Bu nedenle meclis, Anadolu’da hükümetin uygun göreceği güvenli bir yerde toplanmalıdır.
Amasya Görüşmeleri ile halkın Millî Mücadele’yi yönetenlere olan inancı arttı. Görüşmelerden çıkan en önemli sonuç ise meclisin Anadolu’da yeniden toplanacak olmasıdır. Salih Paşa meclisin Anadolu’da toplanması kararını hükümete kabul ettireceğini, kabul ettiremezse istifa edeceğini söylemişti. Ancak Kanunu Esasi’ye aykırı olduğu gerekçesiyle bu teklif hükümet tarafından kabul edilmedi. Salih Paşa, kararı kabul ettiremediği gibi görevinden de çekilmedi. Ancak meclisin açılması konusunda hükümeti ikna etmeyi başardı